Tuổi thơ của trẻ em ngày xưa từng được chơi nhiều trò chơi khác nhau. Đặc biệt là các trò chơi dân gian được truyền từ đời này sang đời khác. Một trong số đó chính là Ô ăn quan. Trò chơi không chỉ phổ biến ở các vùng nông thôn mà cả ở thành thị nhờ cách chơi đơn giản nhưng vô cùng thú vị. Giờ đây, game Ô ăn quan còn được tái hiện lại dưới dạng game online trong thời đại Internet phát triển. Cùng W88 tìm hiểu chi tiết luật chơi và cách chơi game dân gian độc đáo này nhé!
Tóm tắt
Game Ô ăn quan là gì?
Ô ăn quan hay còn được biết tới với tên gọi khác là ô quan, ăn quan, cờ ô quan hay ô làng. Đây là trò chơi quen thuộc với đông đảo trẻ em ở Việt Nam, nhất là ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Đây là trò chơi có tính chiến thuật đi cùng yếu tố giải trí cao. Nó rèn luyện cho người chơi khả năng tính toán, ghi nhớ và tính kiên trì trong từng ván chơi.
Thông thường, game Ô ăn quan truyền thống thường được chơi với hai người. Tuy nhiên có một số biến thể khác có thể chơi ba người hoặc nhiều người cùng lúc. Trò chơi hiện tại dù không còn phổ biến như ngày xưa tuy nhiên người chơi có thể chơi tại nhà hay văn phòng với các dụng cụ đơn giản. Hoặc chơi Ô ăn quan online trên điện thoại hay máy tính nhanh chóng.
Ô ăn quan là trò chơi gắn liền với tuổi thơ của nhiều người.
Ít người biết rằng, dù là game dân gian lâu đời nhưng trò chơi không có xuất xứ ở Việt Nam. Nguồn gốc của nó bắt nguồn từ trò chơi có tên gọi là Awale (Túi hạt) phổ biến ở một nước Châu Phi đó là Bờ Biển Ngà. Sau đó được du nhập về Việt Nam. Tên gọi Ô ăn quan chính là phiên âm của trò chơi này.
Trên thế giới, trò chơi này có khá nhiều biến thể, tên gọi khác nhau nhưng cách chơi có sự tương tương đồng. Trong đó phổ biến nhất đó chính là loại trò chơi Mancala. Ví dụ một số trò chơi như Kalah, Bao, Oware, Dakon, Congklak, Sungka, Tchonka ở cả Châu Á, Châu Âu hay Châu Phi.
Hướng dẫn cách chơi Ô ăn quan cho người mới
Mặc dù là trò chơi khá quen thuộc tuy nhiên game Ô ăn quan là game thiên về trí tuệ, khả năng ghi nhớ và tính toán. Chính vì vậy, bạn phải hiểu cụ thể về luật chơi và cách chơi trước khi chơi với người chơi khác. Nếu bạn đang muốn tìm lại hoài niệm tuổi thơ. Hoặc chưa từng chơi trò chơi này. Đừng lo sau đây W88 giới thiệu chi tiết cách chơi cờ Ô ăn quan cùng với đó là luật chơi chi tiết nhất.
1/ Chuẩn bị trước khi chơi Ô ăn quan
Giống như nhiều trò chơi trí tuệ khác như cờ cá ngựa hay cờ vua. Trước khi chơi game, người chơi phải chuẩn bị các dụng cụ và thiết lập bàn chơi. Bước chuẩn bị trước khi chơi luôn đóng vai trò quan trọng.
a/ Số lượng người chơi
Trò chơi dân gian Cờ ô quan có thể chơi với 2 người hoặc 3-4 người tùy theo thiết kế của bàn chơi. Tuy nhiên, thông thường trò chơi này thường là hai người chơi với nhau. Đây chính là cách chơi truyền thống lâu đời và phổ biến nhất. Vì vậy, trong phạm vi bài viết này, chúng tôi chủ yếu đề cập tới cách chơi game dành cho hai người.
Game Ô ăn quan dân gian thường được chơi với hai người.
b/ Bàn chơi Ô ăn quan
Để chơi trò chơi dân gian này, người chơi cần chuẩn bị một bàn chơi. Bàn chơi game Ô ăn quan không giống như bàn cờ tỷ phú hay các loại bàn cờ tướng hay cờ caro cả về hình dáng và kích thước. Bàn chơi thường trên một bề mặt phẳng. Có thể là mặt đất, mặt bàn, vỉa hè hay bất cứ bề mặt phẳng nào khác. Kích thước có thể tùy chỉnh tuy nhiên phải đủ để chứa quân và tiện lợi cho việc di chuyển quân trên bàn chơi.
Bàn chơi game dân gian Ô làng dành cho hai người chơi.
Bàn chơi thường được tạo thành bởi hai phần. Đầu tiên đó chính là một hình chữ nhật được chia thành 10 ô vuông. Các ô vuông này có kích thước giống nhau, một bên có 5 ô đối xứng với bên còn lại. Các ô này được gọi là ô Dân. Ở hai đầu của hình chữ nhật này là hai hình bán nguyệt hướng ra ngoài. Hai ô hình bán nguyệt ở hai đầu này được gọi là ô Quan.
c/ Quân chơi game Ô ăn quan
Bên cạnh bàn chơi thì các quân chơi là dụng cụ không thể thiếu trong trò chơi này. Các quân sử dụng trong trò chơi cờ ô quan ngày xưa thường là các viên sỏi, viên đá hay các loại hạt để làm quân. Tuy nhiên, ngày này quân chơi được thay đổi làm bằng nhựa hay các vật liệu khác đẹp hơn.
Bàn chơi có hai loại ô là ô Quân và ô Quan tương ứng với đó là hai loại quân chơi khác nhau. Đó chính là quân Dân và Quan. Quân Dân thường có kích thước nhỏ hơn so với quân quan. Tổng số lượng Dân có thể tùy theo người chơi nhưng thường là 50 Dân chia đều cho 10 ô vuông đối với bàn chơi 2 người.
Quân Quan thường được đại diện bằng một quân có kích thước lớn hơn hẳn so với Dân. Tức là có tổng cộng 2 quân Quan trong một bàn chơi. Ngoài ra, một Quan có thể tính bằng 5 Dân hay 10 Dân.
d/ Cách bố trí bàn chơi trước khi chơi
Sau khi có bàn chơi và quân chơi, hai người chơi phải tiến hành bố trí bàn chơi trước khi chơi Ô ăn quan. Game dân gian này quy định các quân Dân và quân Quan phải đặt vào các ô tương ứng trên bàn chơi. Dân được đặt vào 10 ô vuông với số lượng các quân chia đều nhau. Thường là 5 Dân trong một ô vuông. Còn hai quân Quan được đặt vào hai ô hình bán nguyệt ở hai đầu của bàn chơi.
Cách thiết lập bàn chơi đúng cách trước khi chơi.
Hai người chơi ngồi ở hai phía đối diện nhau của bàn chơi. Như vậy một người chơi có 5 ô Dân và 1 ô Quan cùng với đó là các quân để tiến hành chơi.
2/ Luật chơi Ô ăn quan
Luật chơi trò chơi Ô ăn quan khác biệt so với các trò chơi dân gian khác. Đồng thời nó không giống với cờ tỷ phú hay cờ cá ngựa vốn là trò chơi phổ biến đối với tuổi thơ của nhiều người. Luật chơi của game dân gian này không quá phức tạp, bạn có thể làm quen nhanh chóng với trò chơi. Dưới đây W88 giới thiệu chi tiết luật chơi và quy trình của một ván chơi 2 người cụ thể.
a/ Bắt đầu ván chơi
Khi bắt đầu ván chơi, hai người chơi tiến hành Oẳn Tù Tì để xác định người nào chơi trước. Người chơi nào thắng thì được chơi trước. Hoặc theo thỏa thuận với nhau để xác định người nào được quyền chơi trước khi vào ván chơi.
b/ Trong ván chơi
Sau khi xác định xong người chơi nào được chơi trước. Các người chơi tiến hành chơi theo lượt. Cứ người chơi này chơi xong thì tới lượt người chơi còn lại cho tới khi kết thúc ván chơi.
Ở từng lượt chơi, người chơi có quyền bốc 1 trong 5 ô Dân ở phần bàn chơi bên mình để chơi. Sau đó rải đều từng quân vào các ô tiếp theo trong bàn chơi theo thứ tự. Không được bốc ô Quan hay các ô Dân của đối phương.
Người chơi có thể rải theo chiều ngược kim đồng hồ hay xuôi kim đồng hồ tính từ ô bốc quân. Tuy nhiên một ô chỉ được rải một quân, kể cả là ô Dân hay ô Quan.
Các người chơi lần lượt bốc quân ở ô Dân và rải lần lượt các ô trong bàn chơi.
Sau khi rải lần lượt từng ô trong bàn chơi cho tới khi rải hết quân cuối cùng. Lúc này tùy theo từng trường hợp xảy ra mà người chơi có các lựa chọn khác nhau.
– Nếu ô tiếp theo là một ô vuông chứa quân thì người chơi tiếp tục bốc ô vuông đó để rải quân theo chiều đang chơi. Trường hợp là ô Quan thì chỉ được lấy một quân để rải.
– Nếu ô tiếp theo là một ô trống (kể cả ô Dân hay ô Quan), sau đó tới lượt một ô chứa quân. Người chơi lúc này được ăn toàn bộ quân ở trong ô đó. Đây chính là cách ăn quân trong trò chơi Ô ăn quan. Người chơi có quyền ăn quân khi rải tới đúng ô liền kề là một ô trống. Các quân được ăn bị loại ra khỏi bàn chơi để tính điểm khi kết thúc ván chơi.
– Một trường hợp khác nếu như người chơi vừa ăn một ô tuy nhiên liền sau ô vừa ăn tiếp tục là một ô trống. Khi đó, người chơi có quyền ăn tiếp cả ô tiếp theo. Thậm chí là ăn thêm nhiều ô nếu như có thêm ô trống và ô chứa quân đan xen với nhau.
– Trường hợp nếu như người chơi rải quân cuối cùng tới một ô. Tuy nhiên ô liền sau đó là ô Quan nhưng không có dân hoặc hai ô Dân liên tiếp đều trống. Lúc này, người chơi bị mất lượt và chuyển sang lượt chơi của đối phương.
Cứ như vậy các người chơi thực hiện các lượt chơi luân phiên nhau trong game Ô ăn quan. Đồng thời tính toán để có thể ăn được nhiều quân nhất trong một lượt chơi.
Ngoài ra, theo luật chơi bổ sung của trò chơi này, khi một người chơi tới lượt đi nhưng cả 5 ô Dân thuộc bàn chơi của người chơi đó đều không còn quân. Người chơi lúc này phải sử dụng 5 quân ăn được đặt lần lượt vào 5 ô Dân đó. Một ô đặt một Dân. Nếu người chơi không đủ 5 Dân thì có thể vay của đối phương để chơi tiếp. Sau đó trả lại khi tính điểm.
c/ Kết thúc ván chơi
Cách chơi Ô ăn quan quy định một ván chơi kết thúc khi cả hai ô Quan đều bị ăn mất quân. Tuy nhiên, để gia tăng kịch tính cho trò chơi, một số bàn chơi quy định nếu như ô Quan có số lượng dân quá ít Thường là 3 tới 5 dân (gọi là Quan non) thì các người chơi không được ăn Quan. Điều này tránh cho việc trò chơi kết thúc quá sớm.
3/ Cách thắng trong game Ô ăn quan
Sau khi Quan của cả hai bên đều bị ăn mất, tuy nhiên hai bên đều còn quân trong các ô Dân thì quân của bên nào thuộc về bên đó. Đồng thời hai bên tiến hành tính điểm để xác định người chiến thắng trong trò chơi.
Theo luật chơi Ô ăn quan thì bên nào có số lượng Dân nhiều hơn sau khi kết thúc ván chơi thì chiến thắng. Ngoài ra, tính thêm quân Quan ăn được. Một Quan có thể được quy đổi bằng 5 dân hoặc 10 dân tùy theo các người chơi quy ước với nhau.
4/ Các thuật ngữ phổ biến khi chơi cờ Ô ăn quan
Game dân gian Ô ăn quan giống như một số game đánh cờ khác như cờ Shogi hay cờ caro, có một số thuật ngữ riêng được các người chơi sử dụng. Cùng W88 tìm hiểu các cụm từ độc đáo và đậm chất dân gian được sử dụng trong trò chơi nhé.
+ Dân – Các quân có kích thước nhỏ nằm trong các ô vuông. Quân này thường đại diện cho mùa màng, hạt giống hay nông dân.
+ Quan – Quân cờ Ô ăn quan được đặt ở ô riêng thường có kích thước lớn. Một Quan có thể có giá trị gấp 5 hoặc 10 lần so với Dân. Khi hai bên bị ăn hết Quan thì trò chơi kết thúc.
+ Nhà giàu – Các ô Dân có số lượng quân lớn được gọi là nhà giàu.
+ Ăn Quan – Trường hợp người chơi rải quân tới đúng ô liền kề là một ô trống và ô tiếp theo ô trống là ô Quan thì được ăn Quan.
+ Một đập ăn Quan – Người chơi bốc ô Dân có một quân rải lên gặp đúng ô liền kề là ô trống, ô tiếp theo là ô Quan thì gọi là một đập ăn Quan.
+ Rải dân – Nếu bên ô Dân của người chơi không ô nào còn quân khi tới lượt chơi. Người chơi phải sử dụng các quân ăn được đặt vào các ô Dân này. Lần lượt một ô một quân được gọi là rải dân.
+ Quan non – Ô Quan có dưới 5 Dân thì được gọi là Quan non. Một số trường hợp bàn chơi quy định người chơi không được phép ăn Quan non.
=> Hết quan, tàn dân, thu quân, kéo về – Trường hợp hai ô Quan bị ăn. Tuy nhiên các ô Dân đều còn quân thì các người chơi được phép thu quân thuộc các ô Dân của bên mình về để tính điểm.
Một số biến thể của game dân gian Ô ăn quan
Trò chơi Ô ăn quan theo kiểu truyền thống thường được chơi với hai người chơi. Tuy nhiên, ngoài cách chơi hai người thì trò chơi còn có một số biến thể khác. Đây chính là một số cách chơi được các người chơi biến tấu và sáng tạo để tăng thêm sự thú vị cho trò chơi.
1/ Ô ăn quan 3 người chơi
Khác với trò chơi cho hai người, bàn chơi cho 3 người chơi có hình dáng hoàn toàn khác biệt. Trong đó, bàn chơi cờ ô quan là một hình tam giác đều. Ba đỉnh của tam giác là vị trí của ba ô Quan dành cho 3 người chơi. Từng cạnh của tam giác lại được kẻ thành 5 ô vuông. Đây chính là các ô Dân dành cho các người chơi. Bàn chơi thường có 75 Dân và 3 Quan.
Ô ăn quan cho ba người chơi hình tam giác.
Các người chơi ngồi ở phía các cạnh của tam giác đều. Đồng thời kiểm soát 5 ô Dân thuộc bên mình. Ô bên phải của người chơi chính là ô Quan của người đó. Lượt chơi được thực hiện lần lượt giống như khi chơi game dân gian với 2 người chơi. Thứ tự chơi từ người chơi đầu tiên theo chiều kim đồng hồ.
2/ Ô ăn quan 4 người chơi
Ngoài cách chơi game Ô ăn quan cho hai người và ba người, trò chơi này hiện nay còn có cả luật chơi dành cho 4 người chơi với nhau. Điều này giúp cho nhiều người chơi có thể chơi cùng lúc với nhau. Bàn chơi này thường có 100 Dân và 4 Quan.
Cờ ô ăn quan dành cho 4 người chơi.
Bàn chơi 4 người là một hình vuông. Trong đó 4 góc của hình vuông chính là 4 ô Quan. Các cạnh của hình vuông là vị trí của các ô Dân. Từng cạnh lại có lần lượt là 5 ô Dân. Các người chơi ngồi lần lượt ở các cạnh của hình vuông và kiểm soát các ô dân trong khu vực của mình. Đồng thời lần lượt chơi theo lượt theo chiều kim đồng hồ.
3/ Ô ăn quan online
Bên cạnh cách chơi Ô ăn quan theo kiểu truyền thống, game dân gian này còn có cả phiên bản online. Bởi hiện tại các game online đang là xu hướng. Có thể kể tới các game dân gian online như Bầu Tôm Cua Cá online, cờ tướng hay bắn cá online,…
Game Ô ăn quan online với đồ họa sinh động.
Người chơi có thể chơi với nhiều người chơi khác qua máy tính hay điện thoại kết nối Internet. Giao diện trò chơi sống động hơn. Đặc biệt có thể chơi mọi lúc, mọi nơi với âm thanh và hình ảnh chân thực.
Mẹo chơi Ô ăn quan online để luôn giành chiến thắng
Chơi Ô ăn quan dù không có tính chiến thuật cao như cờ vua hay cờ vây. Tuy nhiên nó yêu cầu các người chơi phải có khả năng tính toán nhanh. Đi cùng với đó là chiến thuật để giành chiến thắng đối phương. Dưới đây W88 chia sẻ với bạn một số mẹo chơi game Ô ăn quan online từ các người chơi lâu năm. Đây chính là các bí quyết giúp bạn thắng nhanh trong trò chơi.
1/ Hiểu luật chơi và cách chơi game Ô ăn quan
Đối với bất kỳ board game nào, để chiến thắng trong trò chơi, trước tiên bạn phải hiểu luật chơi. Đồng thời nắm được cách chơi chi tiết. Đây chính là nền tảng giúp cho bạn có thể bắt đầu chơi với các người chơi khác. Game Ô ăn quan dù có cách chơi và luật chơi khá đơn giản nhưng bạn nên tìm hiểu cẩn thận quy trình chơi và các quy định trong bàn chơi để tránh phạm luật.
Muốn chơi cờ ô quan giỏi bạn phải hiểu luật chơi.
2/ Tính nhẩm thật nhanh để lựa chọn nước đi tốt nhất
Thông thường khi chơi trò chơi dân gian này, các người chơi phải ra quyết định nhanh chóng để thực hiện các lượt đi. Thậm chí chơi Ô ăn quan online còn có cả thời gian giới hạn cụ thể. Nếu hết thời gian bạn không thực hiện lượt đi thì coi như mất lượt. Thường thì một người chơi có khoảng 10 giây để tính toán.
Do đó, khả năng tính nhẩm nhanh chính là một kỹ năng quan trọng mà bạn nên rèn luyện. Bạn phải tính toán để sao cho nước đi có lợi nhất, ăn được nhiều quân nhất. Cùng với đó là không để cho đối thủ có cơ hội ăn nhiều Dân hay ăn Quan trong lượt đi tiếp theo.
Tính toán nhanh để đưa ra quyết định hợp lý nhất.
Ngoài ra, phải nhanh mắt lướt qua bàn chơi để lựa chọn ô tốt nhất trước khi bốc quân rải trên bàn cờ. Nếu bạn là người đi đầu tiên thì nên chọn ô số 2 (từ trái sang phải) và rải quân theo chiều tay phải. Đây chính là cách giúp cho bạn nhanh chóng ăn được một ô Quan ngay ở giai đoạn khởi đầu.
3/ Quan sát đối thủ thực hiện các nước đi
Cùng với việc tính toán nước đi thích hợp, bạn nên quan sát các nước đi của đối thủ. Phải tập trung xem đối thủ lựa chọn ô nào và rải dân như thế nào. Điều này có thể giúp cho bạn phân tích và tính toán được ý đồ của đối thủ. Cùng với đó là lựa chọn cho mình các nước đi phù hợp trong lượt tiếp theo. Yếu tố tập trung trong trò chơi là vô cùng quan trọng để giúp bạn có cơ hội chiến thắng đối thủ.
4/ Cách ăn nhiều ô liên tục trong game Ô ăn quan
Để chơi cờ ô quan giỏi, bạn phải có cách chơi có thể ăn nhiều ô liên tục trong một lượt đi. Đây là cách có thể giúp bạn thắng đối thủ nhanh chóng nhất. Cách ăn được nhiều ô liên tục đó là bạn phải tính toán sao cho hai ô trống và hai ô quan đan xen với nhau. Điều này đòi hỏi khả năng nhìn nhận và ứng biến nhanh của người chơi trong các trường hợp. Tuy nhiên, bạn chỉ nên tính toán trong đầu, tránh tính nước đi để đối thủ phát hiện ra ý đồ của bạn.
5/ Chơi game thường xuyên để nâng cao kinh nghiệm
Game dân gian Ô ăn quan giống với nhiều game khác như cờ vua, cờ tướng Shogi Nhật Bản hay đánh bài online ăn tiền thật. Đó là càng chơi nhiều thì bạn càng có thêm kinh nghiệm. Cùng với đó là ghi nhớ được các nước đi để có thể ăn được các ô Dân hay Quan hay trong các lượt đi sau đó.
Chơi game thường xuyên để nâng cao trình độ và học hỏi đối thủ.
Vì vậy, đừng quên rèn luyện bằng cách chơi game thường xuyên. Bạn có thể chơi cùng bạn bè, người thân. Hoặc tải các ứng dụng cờ Ô ăn quan online về điện thoại, máy tính để có thể chơi trong thời gian rảnh.
Kết luận
Ô ăn quan thực sự là một trong các game dân gian thú vị. Trò chơi này không chỉ gắn bó với tuổi thơ của nhiều người mà còn là board game phù hợp khi chơi theo nhóm hay chơi với bạn bè. Hi vọng bài viết trên đây của W88 có thể giúp bạn hiểu hơn về game Ô ăn quan. Cùng với đó là cách chơi và luật chơi cụ thể của trò chơi. Kể cả bạn từng chơi hay mới chơi trò chơi này lần đầu. Đừng ngại thử ngay trò chơi thú vị này nhé.
Thông tin thêm
Nhà cái W88 tặng ngay 90.000 VND miễn phí cho người mới vừa đăng ký thành công tài khoản chơi cá cược thể thao, đánh bài, xổ số,…Thắng sẽ được rút tiền mặt về tài khoản ngân hàng
Link đăng ký nhận 90.000 VND miễn phí
Link 1 – Link 2 – Link 3
Nguồn: w88